Μαρίκα Λάμπρου: Μία γυναίκα σε ηγετική θέση

Η Μαρίκα Λάμπρου, Διευθύνουσα Σύμβουλος της Singular Logic, μιλά για τη θέση της γυναίκας στο επαγγελματικό περιβάλλον και επισημαίνει πως οι γυναίκες ξέρουν να μάχονται και να κατακτούν, πλέον, την κορυφή με την αξία και την αυθεντικότητά τους. 

Διπλωματούχος Χημικός Μηχανικός του Πανεπιστημίου Πατρών και κάτοχος μεταπτυχιακού στη Διοίκηση Επιχειρήσεων από το Πανεπιστήμιο La Verne, η κυρία Μαρίκα Λάμπρου, από τον Νοέμβριο του 2011 είναι Διευθύνουσα Σύμβουλος της Singular Logic. Με εικοσαετή εμπειρία σε ανώτατες θέσεις, κυρίως στον τομέα των τεχνολογιών πληροφορικής, κατάφερε να συνδυάσει την επαγγελματική της καταξίωση με την οικογενειακή ζωή.

Η ηγεσία είναι γένους θηλυκού; Ο συναισθηματισμός, το αίσθημα δικαιοσύνης και η τρυφερότητα που χαρακτηρίζουν τη γυναικεία φύση, μπαίνουν σε δεύτερη μοίρα, όταν μια γυναίκα αναλαμβάνει ηγετικές θέσεις;  

Οι ηγετικές ικανότητες δεν έχουν φύλο. Απαιτούν τις ίδιες αξίες και αρχές είτε εφαρμόζονται από άνδρες είτε από γυναίκες. Η ανέλιξη στην ιεραρχία δεν πρέπει να απογυμνώνει από σημαντικά χαρακτηριστικά: ενσυναίσθηση, κατανόηση, δικαιοσύνη, αυθεντικότητα. Έχει πλέον καταρριφθεί ο μύθος τής αυξανόμενης σκληρότητας κατ’ αναλογία της ηγετικής θέσης.

Οι καλοί ηγέτες είναι αυτοί που ακούν, καταλαβαίνουν, συμπάσχουν, συνεργάζονται. Είναι αυτοί που βρίσκονται δίπλα και ανάμεσα στους ανθρώπους τους, όχι πάνω και μακριά από αυτούς. Οι γυναίκες έχουν από τη φύση τους πλεονέκτημα, αν αποδεχτούμε την υψηλότερη κατά τεκμήριο συναισθηματική νοημοσύνη τους (όχι τον «συναισθηματισμό» τους). Και αυτό το χαρακτηριστικό οφείλει να αναδεικνύεται περισσότερο στις θέσεις ηγεσίας.

Ποιοι είναι οι βασικοί κανόνες για την αναρρίχηση και την εξέλιξη της γυναίκας στον επαγγελματικό στίβο;  

Η Sheryl Sandberg λέει στο βιβλίο της “Lean in” ότι ο επαγγελματικός στίβος είναι “jungle gym” και όχι “ladder” (σκάλα). Η άνοδος έχει συχνά και πτώσεις, οπισθοδρομήσεις, καθυστερήσεις, αδιέξοδα, απρόσμενα γεγονότα. Είναι σίγουρο ότι πολλές φορές θα πέσουμε. Ας το θεωρήσουμε δεδομένο και ας μην απογοητευόμαστε.

Αυτό που έχει σημασία είναι να μπορέσουμε να ξανασηκωθούμε και να συνεχίσουμε την πορεία μας (πιθανόν αλλαγμένη). Η ανθεκτικότητα (resilience) αναδεικνύεται στο σημαντικότερο προσόν μιας γυναίκας προκειμένου να μπορέσει να ανταποκριθεί με επιτυχία στις αντικειμενικές και υποκειμενικές δυσκολίες. Η παλιά καλή συνταγή «υπομονή και επιμονή» ισχύει και με το παραπάνω.

Συνδυάσατε με επιτυχία την επαγγελματική και οικογενειακή σας ζωή. Μπορεί μια γυναίκα να βρει την ισορροπία μέσα από τις παράλληλες υποχρεώσεις της; 

Μπορεί, αλλά πολύ δύσκολα. Το τίμημα είναι βαρύ. Συχνά αισθάνεται κανείς ότι ισορροπεί σε μια κλωστή. Κάποιες φορές η κλωστή σπάει και μένεις ξαπλωμένη φαρδιά πλατιά στο πάτωμα, γεμάτη τύψεις, ενοχές και απορίες. Αυτή είναι η μεγάλη στιγμή της αυτογνωσίας και της συμφιλίωσης με τη δική σου, μοναδική πραγματικότητα. Αυτή είναι η στιγμή να αρθρώσεις το δικό σου μοναδικό, ευάλωτο και γι’ αυτό αληθινό λόγο.

Η ειλικρίνεια της παραδοχής ότι «δεν μπορούμε να τα κάνουμε όλα τέλεια» είναι σωτήρια και ανακουφιστική. Και φέρνει την προσωπική ισορροπία, που χωρίς αυτήν δεν μπορείς να κάνεις τίποτα καλά. Έχουμε δικαίωμα να επιλέξουμε αυτό που μας ταιριάζει και να αφήσουμε ό,τι δεν μας ικανοποιεί. Στη διαδρομή αυτή σημαντικό ρόλο παίζουν οι κοντινοί άνθρωποι (οικογένεια, φίλοι) που με τη σειρά τους αναγνωρίζουν και στηρίζουν αυτό που πραγματικά είσαι και θέλεις να είσαι. Χωρίς αυτούς δεν γίνεται.

Είναι σαν να τρέχεις Μαραθώνιο μετά από πολλή προπόνηση, να διψάς και να μην υπάρχει κανείς να σου δώσει λίγο νερό. Είναι σίγουρο ότι θα τα παρατήσεις.

Εν μέσω κρίσης, οι γυναίκες επιστρέφουν στην επαγγελματική απραξία; 

Το αντίθετο! Ορμώμενες από τη φυσική τους τάση να προστατεύσουν την οικογένεια, ανακαλύπτουν νέους τρόπους να βοηθήσουν, να προσφέρουν, να συντηρήσουν, ακόμα και απασχολούμενες σε εντελώς άσχετα με τις δεξιότητές τους αντικείμενα.

Όταν η επιλογή αντικειμένου εργασίας είναι πολυτέλεια και η εύρεση εισοδήματος απόλυτη ανάγκη, οι γυναίκες δίνουν μαθήματα ευελιξίας, καινοτομίας, αλληλοβοήθειας. Στην Ελλάδα της κρίσης και της υψηλής ανεργίας, είναι πολλές οι οικογένειες που στηρίζονται κυρίως ή αποκλειστικά στις γυναίκες για τον βιοπορισμό τους. Αυτό βέβαια, δεν σημαίνει ότι τα πράγματα είναι ρόδινα ή ομαλά. Η κρίση μάς πάει όλους πίσω, και τις γυναίκες.

Στο ανταγωνιστικό εργασιακό περιβάλλον, πόσο εύκολα στηρίζουν οι γυναίκες η μία την άλλη; 

Όπου υπάρχουν ισχυρά παλαιού τύπου πρότυπα («εγώ ή εσύ», «ο θάνατός σου η ζωή μου») η συνεργασία δεν προάγεται ούτε ανάμεσα σε άτομα του ίδιου φύλου. Η αλληλο-υποστήριξη των γυναικών δεν έχει φτάσει – κατά τη γνώμη μου – στο επιθυμητό επίπεδο.

Κυρίως γιατί η ωριμότητα της κοινωνίας δεν έχει αποκαθηλώσει τον μύθο της επιτυχίας ως αποτέλεσμα της εξόντωσης του «ανταγωνιστή» συναδέλφου/συνεργάτη. Αυτή η προσέγγιση θα αλλάζει όσο πληθαίνουν στα υψηλά επίπεδα οι γυναίκες που δεν έχουν τα χαρακτηριστικά «αδίστακτης», αλλά οι γυναίκες που ξέρουν να μάχονται, να χάνουν και να επιμένουν με ορθό λόγο και τρόπο.

Πού πρέπει να εστιάσουμε πλέον, ώστε να καταξιωθεί η γυναικεία παρουσία στο επαγγελματικό, πολιτιστικό και γενικότερα στο κοινωνικό σύνολο; 

Στην αυθεντικότητά μας, πουθενά αλλού. Δεν χρειάζεται να παίξουμε κανέναν άλλο ρόλο πέραν αυτού του αληθινού μας εαυτού. Έτσι θα έρθει η αυτοεκτίμηση, και αυτή θα φέρει την αναγνώριση και την καταξίωση, και τελικά την ευτυχία. Μετά την ευτυχία, ο δρόμος προς την επιτυχία είναι βατός.